Na području Jablaničkog okruga, paprika je kultura koja zauzima značajno mesto u ukupnoj povrtarskoj proizvodnji. Autohtona crvena, mirisna i ukusna "paprika nizača", u ataru sela Donja Lokošnica, svake godine je dominantna kultura.

Vegetacijski uslovi prošle godine nisu pogodovali razvoju paprike. Sa sadnjom paprike, zbog specifičnosti vremenskih prilika se kasnilo desetak dana, a obično proizvođači ovu aktivnost počinju odmah nakon seoske slave, Đurđevdana. U Lokošnici je proizvodnja ove paprike tradicija i ponos, a skoro da nema poljoprivrednog gazdinstva koje nema proizvodnju ove kulture i koja u jesen ne okiti fasadu nizom ovog proizvoda. Sadnja je kasnila, a onda se razvoj, cvetanje i plodonošenje paprike odvijao pod jako nepovoljnim uslovima.




Osim primenjenih agrotehničkih mera, standardnih u proizvodnji paprike, kako bi se obezbedili visoki i stabilni prinosi dobrog kvaliteta, paprika zahteva visok intenzitet svetlosti i toplote. Visina biljke je oko 50 cm, stablo je srednje razgranato, čvrsto, svetlo zelene boje, sa krupnim listovima lancelastog oblika. Na dugoj plodnoj dršći nalaze se viseći plodovi paprike, nutans tipa, prosečne težine 60 – 80 g. Plodovi su zeleni a u tehnološkoj zrelosti dobijaju karakteristično crvenu boju. Berba ove paprike obavlja se sukcesivno i počinje kada plod dobije intenzivno crvenu boju, karakterističnu za ovu sortu, a plodovi se osuše na biljkama 70-80 % dok se 10% osuši na suncu, na nizama, a onda se dosuši do 100 % u tradicionalnim sušarama na nižim temperaturama, kako bi paprika i dalje sačuvala specifičnu boju, miris i aromu. Dug, prav plod sa oštrim vrhom odlikuje se visokim sadržajem suve materije, ukupnih šećera i β-karotena.

Proizvodnjom “nizače” koja, kako kažu meštani, uspeva samo ovde i proizvodi se više od pet vekova, od domaćeg semena na tradicionalan način bavi se oko trista domaćinstava. Prinos je bio dosta slabiji nego predhodnih godina zbog izuzetno loših vegetacijskih uslova. Prosečan prinos "brenda" sela Donja Lokošnica kreće se oko 30 t/ha. Nakon sušenja od ove količine dobije se 3 t mlevene paprike.




Meštani ovog sela sačuvali su tradicionalan način sušenja paprike. Nakon berbe, paprika se "niže" a nizama se okite kuće, objekti za čuvanje poljoprivrednih proizvoda i ograde. Kada se paprika osuši, nize se skidaju i vrši se selekcija, odvajanje peteljki od ploda, a dalji proces obrade zavisi od namene (mlevena, gruvana ili sušena "deset u vezi" ili "na venac".

Kako tvrde meštani, ovde se proizvodi najbolja sušena, mlevena i gruvana paprika za začin i pripremu raznih gurmanskih specijaliteta. Svake godine se u ovom selu u vreme berbe organizuje tradicionalna manifestacija "Paprikarijada" koja prvlači sve veću pažnju proizvođača i stručnjaka, i ovom prilikom se bira najbolji proizvođač, a posetiocima se služe specijaliteti od paprike koje pripremaju meštanke ovog sela.




Msc. Jelena Stojiljković



Tekst preuzet sa http://agroinfotel.net/